I. Regiony krajoznawcze
(granice regionów to granice województw wg. stanu na 2000 r.)
- Dolnośląskie
- Kujawsko-Pomorskie
- Lubelskie
- Lubuskie
- Łódzkie
- Małopolskie
- Mazowieckie
- Opolskie
- Podkarpackie
- Podlaskie
- Pomorskie
- Śląskie
- Świętokrzyskie
- Warmińsko-Mazurskie
- Wielkopolskie
- Zachodniopomorskie
II. Miasta najciekawsze pod względem krajoznawczym
Poniżej wymieniono obiekty, których zwiedzenie jest obowiązkowe przy zaliczaniu miasta na O.K.P. Przyjęto skrótową formę nazw obiektów, tylko w niektórych przypadkach podajemy pelną nazwę obiektu (dotyczy to także dalszej części Kanonu).
1. Gdańsk
- Dawne opactwo cystersów w Oliwie (z parkiem),
- Droga Królewska (zabytki przy ulicach Długiej i Długim Targu),
- Gmach Poczty Polskiej - Muzeum Poczty i Telekomunikacji,
- Kościół NMP,
- Kościół św. Brygidy,
- Kościół św. Katarzyny,
- Kościół św. Mikołaja,
- Miejski Ogród Zoologiczny,
- Muzeum Archeologiczne,
- Muzeum Narodowe,
- Pomnik Poległych Stoczniowców,
- Twierdza Wisłoujście,
- Westerplatte,
- Wycieczka statkiem po zatoce,
- Zespół Trzech Spichrzy - Centralne Muzeum Morskie.
2. Kraków
- Barbakan i Brama Floriańska,
- Cmentarz Rakowicki,
- Collegium Maius - Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego,
- Kopiec Kościuszki,
- Kopiec Piłsudskiego,
- Kościół "Arka" w Nowej Hucie - Bieńczycach,
- Kościół Mariacki,
- Kościół śś. Piotra i Pawła,
- Kościół św. Anny,
- Kościół św. Katarzyny,
- Planty,
- "Rydlówka" - Muzeum Młodej Polski,
- Stara Bożnica - Muzeum Judaistyczne,
- Sukiennice - Galeria Sztuki Polskiej XIX w.,
- Synagoga i cmentarz Remuh,
- Teatr im. Juliusza Słowackiego,
- Tyniec - opactwo Benedyktynów,
- Wzgórze Wawelskie (katedra, Zamek - Muzeum, Smocza Jama),
- Zbiory Czartoryskich,
- Zespół klasztorny Kamedułów na Srebrnej Górze.
3. Lublin
- Archikatedra śś. Janów Chrzciciela i Ewangelisty,
- Cmentarz przy ul. Lipowej,
- Dawny obóz koncentracyjny "Majdanek",
- Katolicki Uniwersytet Lubelski,
- Muzeum Wsi lubelskiej w Sławinku,
- Ogród botaniczny Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej,
- Plac Litewski,
- Rynek Starego Miasta,
- Wzgórze zamkowe (Muzeum Lubelskie i kaplica Św. Trójcy),
- Zespól klasztorny Dominikanów.
4. Poznań
- Archikatedra śś. Piotra i Pawła,
- Cytadela,
- Góra Przemysła,
- Hala Arena,
- Jezioro Maltańskie,
- Kościół farny św. Stanisława,
- Kościół Nawiedzenia NMP na Ratajach,
- Kościół św. Jana Jerozolimskiego,
- Muzeum Instrumentów Muzycznych,
- Muzeum Narodowe,
- Nowy Ogród Zoologiczny,
- Palmiarnia,
- Plac Adama Mickiewicza,
- Ratusz - Muzeum Historii Miasta,
- Wzgórze św. Wojciecha.
5. Przemyśl
- Katedra bizantyjsko-ukraińska,
- Archikatedra Wniebowzięcia NMP i św. Jana Chrzciciela,
- Kopiec Tatarski,
- Kościół św. Teresy,
- Muzeum Archidiecezjalne,
- Wzgórze Zamkowe,
- Zespół cmentarzy z I i II Wojny Światowej.
6. Sandomierz
- Dom Długosza - Muzeum Diecezjalne,
- Katedra Narodzenia NMP,
- Podziemna trasa turystyczna,
- Ratusz,
- Wąwóz Królowej Jadwigi,
- Zamek - Muzeum Okręgowe,
- Zespół klasztorny Dominikanów.
7. Szczecin
- Archikatedra św. Jakuba Apostoła,
- Brama Portowa,
- Cmentarz Centralny,
- Jezioro Szmaragdowe,
- Kościół św. Jana Ewangelisty,
- Plac Orła Białego,
- Ratusz Staromiejski, Muzeum Miasta Szczecina,
- Wały Chrobrego - Muzeum Morskie,
- Zamek Książąt Pomorskich,
- Zwiedzenie portu statkiem.
8. Toruń
- Fort VII,
- Kamienica "Pod Gwiazdą",
- Katedra śś. Janów Chrzciciela i Ewangelisty,
- Kościół NMP,
- Kościół św. Jakuba,
- Mury obronne,
- Muzeum Etnograficzne,
- Pałac Eskenów,
- Ratusz Staromiejski, Muzeum Okręgowe,
- Ruiny zamku.
9. Warszawa
- Cmentarz Ewangelicko-Augsburski,
- Cmentarz Powązkowski,
- Cmentarz Żydowski przy ul. Okopowej,
- Katedra św. Jana Chrzciciela,
- Łazienki Królewskie,
- Metropolitarna cerkiew prawosławna św. Marii Magdaleny na Pradze,
- Muzeum Historyczne m. st. Warszawy,
- Muzeum Narodowe,
- Muzeum Powstania Warszawskiego,
- Muzeum w Wilanowie,
- Muzeum Wojska Polskiego,
- Ogród Botaniczny w Al. Ujazdowskich,
- Ogród Saski z Grobem Nieznanego Żołnierza,
- Ogród Zoologiczny,
- Pałac Kultury i Nauki (widok z 30 piętra),
- Port Lotniczy im. F. Chopina,
- Rynek Nowego Miasta,
- Rynek Starego Miasta,
- Zabudowa ul. Krakowskie Przedmieście,
- Zamek Królewski,
- Zespół klasztorny Bernardynów na Czerniakowie.
10. Wrocław
- Aula Leopoldina i kościół Imienia Jezusa,
- Dworzec Świebodzki,
- Hala Ludowa,
- Mauzoleum Piastów Wrocławskich,
- Most Grunwaldzki,
- Muzeum Archidiecezjalne,
- Muzeum Narodowe,
- Muzeum Poczty i Telekomunikacji,
- Muzeum Sztuki Medalierskiej,
- Ogród botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego,
- Ogród Zoologiczny,
- Ostrów Piaskowy,
- Ostrów Tumski,
- Panorama Racławicka,
- Ratusz.
III. Parki Narodowe
1. Babiogórski Park Narodowy
- Markowe Szczawiny (schronisko i Muzeum Turystyki Górskiej PTTK),
- Diablak,
- Sokolica,
- Przełęcz Krowiarki,
- Muzeum Babiogórskiego PN w Zawoi.
2. Białowieski Park Narodowy
- Muzeum Przyrodniczo-Leśne,
- Park Pałacowy,
- Obszar Ochrony Ścisłej (dawny rezerwat ścisły),
- Rezerwat Pokazowy Żubrów,
- Szlak Dębów Królewskich.
3. Biebrzański Park Narodowy
- Czerwone Bagno (szlak czerwony w rejonie leśniczówki Grzędy),
- Goniądz n. Biebrzą: zabudowa rynku,
- Twierdza Osowiec (Ośrodek Edukacyjny),
- Bagno Ławki (szlak zielony Groblą Honczarowską),
- Góra Strękowa n. Narwią k. Wizny, pole bitwy 1939 r.
4. Bieszczadzki Park Narodowy
- Przełęcz Wyżniańska,
- Połonina Wetlińska,
- Ośrodek Kultury Turystyki Górskiej PTTK w Ustrzykach Górnych,
- Tarnica,
- Bieszczadzkie Muzeum Przyrodnicze w Ustrzykach Dolnych.
5. Drawieński Park Narodowy
- Dolina Drawy k. Głuska,
- Płociczna, tzw. Stara Węgornia k. Ostrowca,
- Jezioro Ostrowiec,
- Rezerwat "Radęcin" k. Moczel,
- Rezerwat "Głodne Jeziorka".
6. Gorczański Park Narodowy
- Czoło Turbacza,
- Dolina Kamienicy w rejonie przełęczy Borek,
- Kudłoń,
- Rezerwat im. Władysława Orkana.
7. Kampinoski Park Narodowy
- Granica (rezerwat "Granica", Ośrodek Dydaktyczno-Muzealny, cmentarz wojenny),
- Palmiry, cmentarz i Muzeum Walk i Męczeństwa,
- Rezerwat "Rybitew",
- Rezerwat "Sieraków',
- Rezerwat "Zaborów Leśny".
8. Karkonoski Park Narodowy
- Wodospad Szklarki,
- Kotły Wielkiego i Małego Stawu,
- Równia pod Śnieżką,
- Muzeum Karkonoskiego PN,
- Góra Chojnik, ścieżka przyrodnicza i ruiny zamku.
9. Magurski Park Narodowy
- Rezerwat "Kornuty",
- "Diabli Kamień" k. Folusza,
- Przełom Wisłoki na pd. od Myscowej,
- Krempna, cmentarz wojenny z 1916 r.,
- Kotań, cerkiew i lapidarium.
10. Narwiański Park Narodowy
- Kurowo, zespół dworski, muzeum Parku i ścieżka przyrodnicza,
- Punkty widokowe na dolinę Narwi w Bokinach lub Waniewie,
- Suraż, układ urbanistyczny miasta i Góra Królowej Bony.
11. Ojcowski Park Narodowy
- Brama Krakowska,
- Grota Łokietka,
- Muzeum Przyrodnicze im. Władysława Szafera w Ojcowie,
- Dolina Prądnika,
- Pieskowa Skała, zamek - muzeum.
12. Park Narodowy "Bory Tucholskie"
- Dąb "Bartuś",
- Checz kaszubska nad jeziorem Mielnia k. osady Strużka,
- Miejsce widokowe nad Jeziorem Karsińskim k. osady Owink.
13. Park Narodowy Gór Stołowych
- Błędne Skały,
- Szczeliniec Wielki,
- Skalne Grzyby,
- Urwisko Batorowskie.
14. Park Narodowy "Ujście Warty"
- Chyrzyno - Ośrodek Edukacyjny,
- Ścieżka przyrodnicza "Ptasim Szlakiem".
15. Pieniński Park Narodowy
- Trzy Korony,
- Sokolica,
- Wąwóz Szopczański,
- Spływ przełomem Dunajca.
16. Poleski Park Narodowy
- Wytyczno, cmentarz i pomnik Żołnierzy Korpusu Ochrony Pogranicza z 1939 r.,
- Ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna "Jezioro Długie",
- Ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna "Dąb Dominik",
- Ośrodek dydaktyczno-muzealny w Załuczu Starym.
17. Roztoczański Park Narodowy
- Ścieżka przyrodnicza na "Bukową Górę",
- Rezerwat "Jarugi",
- Wojda, miejsce bitwy partyzanckiej w 1942 r.,
- Zwierzyniec, kościół "Na Wodzie" i ośrodek edukacyjno-muzealny.
18. Słowiński Park Narodowy
- Muzeum Przyrodniczo-Leśne w Smołdzinie,
- Wzgórze Rowokół,
- Rezerwat "Mierzeja",
- Jezioro Gardno,
- Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach.
19. Świętokrzyski Park Narodowy
- Święta Katarzyna: zespół klasztorny,
- Łysica,
- Święty Krzyż: dawne opactwo Benedyktynów i Muzeum Przyrodniczo-Leśne,
- Rezerwat modrzewia polskiego na Górze Chełmowej.
20. Tatrzański Park Narodowy
- Dolina Kościeliska - Hala Ornak i Jaskinia MroŹna,
- Morskie Oko,
- Hala Gąsienicowa,
- Kasprowy Wierch,
- Dolina Strążyska,
- Muzeum TPN w Zakopanem.
21. Wielkopolski Park Narodowy
- Jezioro Góreckie,
- Jezioro Kociołek,
- Muzeum WPN,
- Rezerwat "Pojniki",
- Studnia Napoleona.
22. Wigierski Park Narodowy
- Jezioro Wigry kolo wsi Bryzgiel lub kolo wsi Cimochowizna,
- Muzeum Parku w Krzywem,
- Płociczno, Wigierska Kolejka Wąskotorowa,
- Rzeka Czarna Hańcza k. Wysokiego Mostu,
- Zespół klasztorny Kamedułów w Wigrach.
23. Woliński Park Narodowy
- Muzeum WPN w Międzyzdrojach,
- Kawcza Góra,
- Jezioro Turkusowe w Wapnicy,
- Grodzisko nad jeziorem Czajczym,
- Rezerwat Pokazowy Żubrów.
IV. Główne obiekty krajoznawcze
1. Województwo dolnośląskie
A) ZABYTKI
- Bogatynia, drewniane budownictwo łużyckie
- Bolków, zamek Piastów świdnicko-jaworskich
- Czocha, zamek
- Grodziec k. Złotoryi, zamek
- Henryków, zespół klasztorny Cystersów
- Jawor, ewangelicki Kościół Pokoju
- Jelenia Góra, kościół św. Krzyża
- Karpacz, kościół Wang
- Kliczków, pałac
- Kłodzko, twierdza
- Krzeszów, pocysterski zespół klasztorny
- Książ, zespół zamkowo-parkowy
- Legnica, zamek książąt legnickich
- Legnickie Pole, pobenedyktyński zespół klasztorny
- Lubiąż, pocysterski zespół klasztorny
- Lubomierz, zabudowa rynku
- Oleśnica, zamek
- Srebrna Góra, twierdza
- Strzegom, kościół śś. Piotra i Pawła
- Świdnica, ewangelicki Kościół Pokoju
- Świdnica, katedra śś. Stanisława i Wacława
- Trzebnica, pocysterski zespół klasztorny
- Wambierzyce, bazylika Nawiedzenia NMP i kalwaria
B) MUZEA
- Duszniki Zdrój, Muzeum Papiernictwa
- Jelenia Góra, Muzeum Okręgowe
- Kłodzko, Muzeum Ziemi Kłodzkiej
- Legnica, Dom Opatów Lubiąskich - Muzeum Miedzi
- Wałbrzych, Muzeum Okręgowe
- Zagórze Śląskie, zamek - Muzeum Regionalne PTTK
C) INNE OBIEKTY
- Bogatynia, kopalnia węgla brunatnego
- Góra Ślęża, rezerwat archeologiczny
- Kletno, Jaskinia NiedŹwiedzia
- Krzyżowa k. Świdnicy, Międzynarodowy Ośrodek Spotkań Młodzieży
- Kudowa Zdrój, Czermna - kaplica czaszek
- Międzygórze, rezerwat "Wodospad Wilczki"
- Polanica Zdrój, centrum uzdrowiska
- Wojsławice k. Niemczy, ogród dendrologiczny
2. Województwo kujawsko-pomorskie
A) ZABYTKI
- Bydgoszcz, spichrze nad Brdą
- Chełmno, ratusz
- Chełmża, kościół Św. Trójcy
- Golub-Dobrzyń, zamek
- Grudziądz, zespół spichrzów nad Wisłą
- Inowrocław, kościół NMP tzw. "Ruina"
- Koronowo, kościół Wniebowzięcia NMP
- Kruszwica, Mysia Wieża
- Lubostroń k. Barcina, zespół pałacowo-parkowy
- Radzyń Chełmiński, ruiny zamku
- Strzelno, kościoły Św. Trójcy i św. Prokopa
- Świecie, ruiny zamku
- Włocławek, katedra Wniebowzięcia NMP
B) MUZEA
- Biskupin, rezerwat archeologiczny - Muzeum Archeologiczne
- Bydgoszcz, Muzeum Okręgowe
- Inowrocław, Muzeum im. J. Kasprowicza
- Kłóbka k. Kowala, Park Etnograficzny
- Wenecja k. Żnina, Muzeum Kolei Wąskotorowej
- Włocławek, Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej
C) INNE OBIEKTY
- Ciechocinek, tężnie
- Fojutowo k. Tucholi, akwedukt
- Wierzchlas k. Tucholi, rezerwat "Cisy Staropolskie im. L. Wyczółkowskiego"
3. Województwo lubelskie
A) ZABYTKI
- Chełm, kościół Rozesłania św. Apostołów
- Dęblin, Twierdza
- Gołąb, kościół śś. Floriana i Katarzyny, domek loretański
- Hrebenne k. Tomaszowa Lubelskiego, cerkiew grekokatolicka św. Mikołaja
- Jabłeczna, prawosławny zespół klasztorny
- Janowiec, ruiny zamku Piotra Firleja
- Kazimierz Dolny, rynek, kościół św. Jana Chrzciciela i ruiny zamku
- Kodeń k. Terespola, kościół św. Anny
- Krasnobród-Podklasztor, zespół kościelno-klasztorny
- Puławy, zespół pałacowo-parkowy
- Tomaszów Lubelski, kościół Zwiastowania NMP
- Uchanie k. Hrubieszowa, kościół Wniebowzięcia NMP
- Zamość, zabudowa rynku
B) MUZEA
- Kazimierz Dolny, Muzeum Sztuki Złotniczej
- Kozłówka k. Lubartowa, zespół pałacowo-parkowy - Muzeum Zamoyskich
- Nałęczów, Muzeum St. Żeromskiego
- Romanów k. Białej Podlaskiej, Muzeum Józefa I. Kraszewskiego
- Włodawa, zespól synagogalny - Muzeum Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego
- Wojciechów k. Nałęczowa, Wieża Ariańska - Muzeum Kowalstwa
- Wola Okrzejska, Muzeum H. Sienkiewicza
- Zamość, Rotunda - Martyrologiczny Punkt Upamiętnienia
C) INNE OBIEKTY
- Chełm, podziemia kredowe
- Hamernia k. Suśca, rezerwat "Czartowe Pole"
- Hniszów k. Dorohuska, dąb "Bolko"
- Janów Podlaski, stadnina koni
- Kazimierz Dolny, wąwozy lessowe
- Kock i Wola Gułowska, pola bitew wojny 1939 r.
- Nalęczów, centrum uzdrowiska
- Porytowe Wzgórze, miejsce bitwy partyzanckiej
- Sobibór, teren byłego obozu zagłady
4. Województwo lubuskie
A) ZABYTKI
- Bytom Odrzański, zabudowa rynku
- Gościkowo, Paradyż - zespół pocysterski
- Kostrzyn, ruiny Starego Miasta
- Kożuchów, kościół NMP
- Lubsko, kościół NMP i ratusz
- Łagów, zamek Joannitów
- Ośno Lubuskie, obwarowania miejskie
- Rokitno, kościół NMP
- Szprotawa, kościół NMP
- Żagań, pałac i klasztor Augustianów
- Żary, kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa
B) MUZEA
- Dobiegniew, Muzeum Woldenberczyków
- Gorzów Wielkopolski, Muzeum Lubuskie
- Międzyrzecz, Dom Starostów - Muzeum Regionalne
- Ochla k. Zielonej Góry, Park Budownictwa Ludowego
- Zielona Góra: Muzeum Ziemi Lubuskiej
C) INNE OBIEKTY
- Boryszyn k. Świebodzina, fortyfikacje Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego
- Dychów k. Krosna Odrzańskiego, elektrownia wodna
- Łęknica, Park Mużakowski
- Świerkocin, Zoo Safari
5. Województwo łódzkie
A) ZABYTKI
- Boguszyce k. Rawy Mazowieckiej, kościół św. Stanisława
- Grębień k. Wielunia, kościół Św. Trójcy
- InowłódŹ, kościół św. Idziego
- Łowicz, zabudowa Starego Rynku
- ŁódŹ, zespół budynków "Księży Młyn"
- ŁódŹ, willa ul. Wólczańska 31/33
- ŁódŹ, ulica Piotrkowska (od pl. Wolności do Al. Mickiewicza)
- Piotrków Trybunalski, kościół św. Franciszka Ksawerego
- Sieradz, kolegiata Wszystkich Świętych
- Skierniewice, dworzec kolejowy
- Sulejów-Podklasztorze, pocysterski zespół klasztorny
- Tum k. Łęczycy, kolegiata NMP i św. Aleksego
- Walewice k. Łowicza, zespół pałacowo-parkowy
- Warta, zespół klasztorny Bernardynów
- Wolbórz, zespół pałacowo-parkowy
B) MUZEA
- Kutno, Muzeum Bitwy nad Bzurą 1939
- Łowicz, gmach pomisjonarski - muzeum
- ŁódŹ, Centralne Muzeum Włókiennictwa
- ŁódŹ, Muzeum Historii Miasta Łodzi
- ŁódŹ, Muzeum Sztuki
- Nieborów k. Łowicza, zespół pałacowo-parkowy - muzeum
- Oporów k. Kutna, zamek - Muzeum Wnętrz
- Ożarów k. Wielunia, dwór - Muzeum Wnętrz Dworskich
C) INNE OBIEKTY
- Arkadia k. Łowicza, Park Romantyczny
- Bełchatów, kopalnia węgla brunatnego
- Bogusławice k. Wolborza, Państwowe Stado Ogierów
- Działoszyn, rezerwat "Węże"
- ŁódŹ, Park im. Szarych Szeregów - pomnik Martyrologii Dzieci
- Piątek k. Łęczycy, geometryczny środek Polski - pomnik
- Rogów k. Koluszek, muzeum przyrodniczo-leśne, ogród dendrologiczny
- Tomaszów Mazowiecki, rezerwat "Niebieskie źródła"
6. Województwo małopolskie
A) ZABYTKI
- Biecz, kolegiata Bożego Ciała
- Binarowa k. Biecza, kościół św. Michała Archanioła
- Chochołów k. Zakopanego, drewniana zabudowa wsi
- Dębno k. Nowego Targu, kościół św. Michała Archanioła
- Kalwaria Zebrzydowska, zespół klasztorny i kalwaria
- Lanckorona, drewniana zabudowa i kościół św. Leonarda
- Lipnica Murowana, drewniana zabudowa miasta
- Miechów, dawny zespół klasztorny Bożogrobowców
- Nowy Wiśnicz, zamek
- Orawka k. Nowego Targu, kościół św. Jana Chrzciciela
- PowroŹnik k. Muszyny, dawna cerkiew św. Jakuba Mł.
- Sękowa, kościół śś. Filipa i Jakuba
- Stary Sącz, klasztor Klarysek
- Sucha Beskidzka, zamek
- Szczyrzyc k. Mszany Dolnej, zespół klasztorny Cystersów
- Tarnów, zespół Starego Miasta
B) MUZEA
- Bartne k. Gorlic, cerkiew śś. Kosmy i Damiana - Muzeum Sztuki Cerkiewnej
- Chabówka, Skansen Taboru Kolejowego
- Dębno k. Tarnowa, zamek - muzeum
- Nowy Sącz, Falkowa - Sądecki Park Etnograficzny
- Oświęcim-Brzezinka, dawne obozy zagłady - Muzeum Auschwitz-Birkenau
- Tarnów, Muzeum Diecezjalne
- Wadowice, Dom Jana Pawła II - muzeum
- Wygiezłów k. Chrzanowa, Nadwiślański Park Etnograficzny
- Zakopane, Muzeum Tatrzańskie
- Zubrzyca Górna k. Jabłonki, Orawski Park Etnograficzny
C) INNE OBIEKTY
- Bochnia, kopalnia soli
- Ciężkowice k. Gorlic, rezerwat "Skamieniałe Miasto"
- Dobczyce, Jezioro Dobczycke i ruiny zamku
- Gorlice, cmentarz wojenny z 1915 r.
- Jaskinia Wierzchowska Górna k. Białego Kościoła
- Jaworki k. Szczawnicy, rezerwat "Wąwóz Homole"
- Krynica Zdrój, centrum uzdrowiska
- Niedzica, zamek - muzeum i zapora na Dunajcu
- Racławice k. Miechowa, pole bitwy z 1794 r.
- Szczawnica, centrum uzdrowiska
- Wieliczka, kopalnia soli
- Zakopane, stary cmentarz na Pęksów Brzyzku
- Zalipie k. Dąbrowy Tarnowskiej, ośrodek kultury ludowej
7. Województwo mazowieckie
A) ZABYTKI
- Brochów k. Sochaczewa, kościół obronny śś. Andrzeja i Jana Chrzciciela
- Brok k. Ostrowi Mazowieckiej, kościół św. Andrzeja
- Ciechanów, zamek
- Czersk, ruiny zamku
- Czerwińsk n. Wisłą, zespół klasztorny
- Kobyłka, kościól Św. Trójcy
- Nowy Dwór Mazowiecki, Twierdza Modlin
- Płock, katedra Wniebowzięcia NMP
- Przasnysz, zespół klasztorny Bernardynów
- Pułtusk, zamek
- Radom, zespół klasztorny Bernardynów
- Radziejowice, zespół pałacowo-parkowy
- Siedlce, Stary Rynek
B) MUZEA
- Czarnolas k. Zwolenia, Muzeum Jana Kochanowskiego
- Liw k. Węgrowa, zamek i dwór - muzeum Zbrojownia
- Opinogóra, zameczek - Muzeum Romantyzmu
- Orońsko k. Radomia, Centrum RzeŹby Polskiej
- Płock, Muzeum Mazowieckie
- Pruszków, Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego
- Przysucha, Muzeum im. O. Kolberga
- Radom, Muzeum Wsi Radomskiej
- Sierpc-Bojanowo, Muzeum Wsi Mazowieckiej
- Sochaczew, Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą
- Szydłowiec, zamek - Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych
- Warka-Winiary, dwór - Muzeum im. K. Pułaskiego
- Żelazowa Wola, dom F. Chopina - muzeum i park
C) INNE OBIEKTY
- Czarnia k. Myszyńca, rezerwat "Czarnia"
- Kadzidło, ośrodek kurpiowskiej kultury ludowej
- Konstancin-Jeziorna, tężnia i zabudowa uzdrowiska
- Mała Wieś k. Grójca, rezerwat "Modrzewina"
- Niepokalanów, zespół klasztorny Franciszkanów
- Ossów k. Kobyłki, Mauzoleum i Cmentarz Poległych w 1920 r.
- Proboszczewice k. Płocka, grodzisko "Kosmata Góra"
- Stare Iganie, pole bitwy z 1831 r.
- Studzianki Pancerne, pomnik - Mauzoleum Wojska Polskiego
- Sulejówek, dom J. Piłsudskiego
- Treblinka k. Małkini, dawny obóz zagłady Żydów
8. Województwo opolskie
A) ZABYTKI
- Byczyna, mury miejskie
- Głogówek, zespół miejski (zamek, ratusz, zespół klasztorny, kościół św. Bartłomieja)
- Głuchołazy, kościół św. Wawrzyńca
- Góra św. Anny, zespół klasztorny Franciszkanów i kalwaria
- Małujowice k. Brzegu, kościół św. Jakuba
- Moszna, zespół pałacowo-parkowy
- Nysa, kościół św. Jakuba
- Olesno, kościół św. Anny
- Opole, kościół Św. Trójcy
- Otmuchów, ratusz i zamek
- Paczków, zespół starego miasta
B) MUZEA
- Brzeg, zamek - muzeum
- Góra św. Anny, Muzeum Czynu Powstańczego
- Łambinowice, Muzeum Martyrologii Jeńców Wojennych
- Opole, Muzeum Śląska Opolskiego
- Opole-Bierkowice, Muzeum Wsi Opolskiej
C) INNE OBIEKTY
- Góra Św. Anny, pomnik Czynu Powstańczego
- Opole, amfiteatr
9. Województwo podkarpackie
A) ZABYTKI
- Baranów Sandomierski, zamek
- Blizne k. Brzozowa, kościół Wszystkich Świętych
- Czerteż k. Sanoka, dawna cerkiew
- Haczów k. Krosna, kościół Wniebowzięcia NMP
- Jarosław, kamienica Orsettich i podziemna trasa turystyczna
- Kalwaria Pacławska k. Przemyśla, zespół klasztorny Franciszkanów z kalwarią
- Krasiczyn, zespół zamkowo-parkowy
- Krosno, kościół Nawiedzenia NMP
- Leżajsk, zespół klasztorny Bernardynów
- Posada Rybotycka k. Birczy, cerkiew obronna św. Onufrego
- Pruchnik k. Jarosławia, drewniana zabudowa
- Sieniawa, zespół pałacowo-parkowy
B) MUZEA
- Bóbrka k. Krosna, Skansen Przemysłu Naftowego
- Kolbuszowa, Muzeum Kultury Ludowej
- Komańcza, klasztor Nazaretanek - Izva Pamięci kardynała Stefana Wyszyńskiego
- Krosno, Muzeum Podkarpackie
- Łańcut, zespół pałacowo-parkowy, muzeum
- Przeworsk, zespół pałacowo-parkowy, muzeum
- Radruż k. Horyńca, zespół cerkiewny św. Paraskewy, muzeum
- Rzeszów, Muzeum Okręgowe
- Sanok, Muzeum Budownictwa Ludowego
- Sanok, zamek - Muzeum Historyczne
- Żarnowiec k. Krosna, dwór - Muzeum Marii Konopnickiej
C) INNE OBIEKTY
- Czarnorzeki k. Krosna, rezerwat "Prząki" i ruiny zamku Kamieniec
- Dukla, cmentarz wojenny
- Iwonicz Zdrój, centrum uzdrowiska
- Lesko, synagoga i cmentarz żydowski
- Rymanów Zdrój, centrum uzdrowiska
- Solina, zapora i jezioro
10. Województwo podlaskie
A) ZABYTKI
- Białystok, kościół Chrystusa Króla i św. Rocha
- Białystok, zespół pałacowo-parkowy
- Drohiczyn, zespół klasztorny i katedra Św. Trójcy
- Łomża, katedra śś Michała Archanioła i Jana Chrzciciela
- Sejny, zespół klasztorny Dominikanów
- Supraśl, zespół klasztorny Bazylianów
- Tykocin, kościół Św. Trójcy
B) MUZEA
- Białystok, Muzeum Podlaskie
- Ciechanowiec, Muzeum Rolnictwa
- Choroszcz, zespół pałacowy - Muzeum Wnętrz Pałacowych
- Nowogród, Muzeum Kurpiowskie
- Suwałki, Muzeum im. Marii Konopnickiej
- Tykocin, synagoga - muzeum
C) INNE OBIEKTY
- Augustów, Kanał Augustowski
- Bachanowo k. Suwałk, rezerwat "Głazowisko Bachanowo nad Czarną Hańczą"
- Błaskowizna k. Suwałk, jezioro Hańcza
- Grabarka k. Siemiatycz, sanktuarium polskiego prawosławia
- Gulbieniszki k. Suwałk, Cisowa Góra
- Hajnówka, cerkiew Św. Trójcy
- Kruszyniany k. Krynek, meczet i cmentarz muzułmański
- Szurpiły k. Suwałk, Góra Zamkowa z grodziskiem i Jeziora Szurpilskie
- Turtul, punkt widokowy
11. Województwo pomorskie
A) ZABYTKI
- Gniew, zamek
- Kartuzy, pokartuski zespół klasztorny
- Pelplin, pocysterski zespół poklasztorny, katedra NMP
- Żarnowiec k. Pucka, pocysterski zespół klasztorny
- Żukowo k. Kartuz, zespół poklasztorny Norbertanek
B) MUZEA
- Będomin k. Kościerzyny Muzeum Hymnu Narodowego
- Bytów, zamek krzyżacki - Muzeum Zachodniej Kaszubszczyzny
- Chojnice, Brama Człuchowska - Muzeum Regionalne
- Gdynia, Muzeum Marynarki Wojennej
- Gdynia, Muzeum Oceanograficzne i Akwarium Morskie
- Hel, Muzeum Rybołóstwa
- Kwidzyn, dawna katedra i zamek - muzeum
- Malbork, zamek - Muzeum Zamkowe
- Pelplin, Muzeum Diecezjalne
- Słupsk, Muzeum Pomorza Środkowego
- Tczew, Muzeum Wisły
- Wdzydze Kiszewskie, Kaszubski Park Etnograficzny
C) INNE OBIEKTY
- Babi Dół k. Kartuz, rezerwat "Jar rzeki Raduni"
- Mechowo k. Pucka, Groty Mechowskie
- Odry k. Czerska, rezerwat "Kręgi Kamienne"
- Rozewie k. Władysławawa, latarnia morska i rezerwat "Przylądek Rozewie"
- Sopot, molo
- Stogi k. Malborka, cmentarz mennonicki
- Wirty k. Starogardu Gdańskiego, ogród dendrologiczny
12. Województwo śląskie
A) ZABYTKI
- Cieszyn, rotunda św. Mikołaja
- Częstochowa, Jasna Góra
- Katowice, osiedla robotnicze Giszowiec i Nikiszowiec
- Mirów i Bobolice k. Żarek, ruiny zamków
- Olsztyn k. Częstochowy, ruiny zamku
- Pilica, kolegiata św. Jana Chrzciciela
- Podzamcze k. Ogrodzieńca, ruiny zamku
- Rudy, pocysterski zespół klasztorny
B) MUZEA
- Będzin, zamek - Muzeum Zagłębia
- Bielsko Biała, Muzeum Okręgowe - Zamek Sułkowskich
- Bytom, Muzeum Górnośląskie
- Mysłowice, Centralne Muzeum Pożarnictwa
- Pszczyna, zespół palacowo-parkowy, Muzeum Pałacowe
- Zabrze, Muzeum Górnictwa Węglowego i jeden ze skansenów górniczych
- Żywiec, zamek - muzeum
C) INNE OBIEKTY
- Chorzów, Park Kultury i Wypoczynku (planetarium, Górnośląski Park Etnograficzny, Stadion Śląski)
- Gliwice, maszt radiostacji
- Koniaków i Istebna k. Wisły, ośrodki beskidzkiej kultury ludowej
- Katowice, pomnik Powstańców Śląskich
- Piekary Śląskie, sanktuarium maryjne i kalwaria
- Podlesice k. Kroczyc, rezerwat "Góra Zborów"
- Tarnowskie Góry, Kopalnia Zabytkowa
- Wisła Czarne, Źródła Wisły pod Baranią Górą
13. Województwo świętokrzyskie
A) ZABYTKI
- Chęciny k. Kielc, ruiny zamku
- Jędrzejów, zespół klasztorny Cystersów
- Kielce, katedra Wniebowzięcia NMP
- Klimontów, kościół św. Józefa
- Koprzywnica, pocysterski zespół klasztorny
- Opatów, kolegiata św. Marcina
- Szydłów, średniowieczny zespół miejski
- Ujazd k. Opatowa, ruiny zamku
- Wąchock, zespół klasztorny Cystersów
- Wiślica, kolegiata Narodzenia NMP
B) MUZEA
- Jędrzejów, Muzeum im. Przypkowskich
- Kielce, pałac biskupów krakowskich - Muzeum Narodowe
- Nowa Słupia, Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego
- Oblęgorek k. Kielc, Muzeum H. Sienkiewicza
- Sielpia Wielka k. Końskich, Muzeum Staropolskiego Zagłębia Przemysłowego
- Tokarnia k. Chęcin, Muzeum Wsi Kieleckiej
C) INNE OBIEKTY
- Bałtów, Park Jurajski
- Bartków k. Zagnańska, dąb "Bartek"
- Busko Zdrój, centrum uzdrowiska
- "Jaskinia Raj"
- Kielce, rezerwat "Kadzielnia"
- Krzemionki k. Ostrowca Św., rezerwat archeologiczny
- Michniów k. Suchedniowa, Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskiej
- Wykus k. Wąchocka, rezerwat "Wykus" i symboliczny cmentarz partyzancki
14. Województwo warmińsko-mazurskie
A) ZABYTKI
- Frombork, zespół wzgórza katedralnego
- Giżycko, twierdza Boyen
- Kętrzyn, kościół św. Jerzego
- Morąg, kościół śś. Piotra i Pawła
- Nidzica, zamek
- Olsztyn, katedra św. Jakuba
- Orneta, kościół śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty
- Reszel, zamek
- Święta Lipka, zespół klasztorny Jezuitów
B) MUZEA
- Elbląg, Muzeum Okręgowe
- Lidzbark Warmiński, zamek - muzeum
- Olsztyn, zamek - Muzeum Warmii i Mazur
- Olsztynek, Muzeum Budownictwa Ludowego
- Pranie nad Jez. Nidzkim, Muzeum K. I. Gałczyńskiego
- Stębark k. Olsztynka, Muzeum Grunwaldzkie, pole bitwy z 1410 r.
C) INNE
- Bisztynek, "Diabelski Kamień"
- Gierłoż k. Kętrzyna, Wilczy Szaniec
- Kadyny k. Tolkmicka, Dąb Jana Bażyńskiego
- Kanal Elbląsko-Ostródzki, przejazd statkiem do Elbląga od pochylni Buczyniec
- Krutyń k. Rucianego-Nidy, dolina Krutyni i jeziorka z pływającymi wyspami
- Łyna k. Nidzicy, rezerwat "źródła Łyny"
- Olsztyn, planetarium i obserwatorium astronomiczne
- Pieniężno, rezerwat "Dolina rzeki Wałszy"
- Stańczyki, wiadukty w Puszczy Rominckiej
- Śniardwy (rejs po jeziorze)
- Wojnowo k. Rucianego-Nidy, cerkiew staroobrzędowców
15. Województwo wielkopolskie
A) ZABYTKI
- Antonin k. Ostrowa Wielkopolskiego, pałac myśliwski
- Bieniszew k. Konina, zespół klasztorny Kamedułów
- Bralin k. Kępna, kościół Narodzenia NMP "Na pólku"
- Gniezno, bazylika archikatedralna Wniebowzięcia NMP
- Gostyń, zespół klasztorny Filipinów
- Górka Klasztorna, pobernardyński zespół klasztorny
- Kalisz, katedra św. Mikołaja
- Kościan, kościół NMP Wniebowziętej
- Ląd k. Konina, pocysterski zespół klasztorny
- Leszno, kościół św. Mikołaja
- Lubin k. Kościana, zespół klasztorny Benedyktynów
- Obra k. Wolsztyna, pocysterski zespół klasztorny
- Pawłowice k. Leszna, zespół pałacowy
- Przemęt k. Leszna, kościół pocysterski
- Rydzyna, zespół urbanistyczny i zamek
- Sieraków, kościół NMP Niepokalanie Poczętej
- Sulmierzyce k. Krotoszyna, ratusz
- Tarnowo Pałuckie k. Wągrowca, kościół św. Mikołaja
- Trzemeszno, kościół NMP i św. Wojciecha
- Turew k. Kościana, zespół pałacowo-parkowy
- Wągrowiec, kościół św. Jakuba
- Wąsowo k. Nowego Tomyśla, zespół pałacowo-parkowy
- WoŹniki k. Grodziska Wielkopolskiego, zespół klasztorny Franciszkanów
B) MUZEA
- Giecz k. Środy Wlkp., rezerwat archeologiczny
- Gniezno, Muzeum Początków Państwa Polskiego
- Gołuchów, zamek - muzeum
- Kalisz, Muzeum Ziemi Kaliskiej
- Konin-Gosławice, zamek - Muzeum Okręgowe
- Kórnik, zamek - Muzeum Wnętrz Zamkowych, arboretum
- Lednica, Ostrów Lednicki, Wielkopolski Park Etnograficzny
- Rakoniewice k. Wolsztyna, Wielkopolskie Muzeum Pożarnictwa
- Rogalin, zespół pałacowy - muzeum
- Sieraków, Muzeum - Zamek Opalińskich
- Szamotuły, Muzeum - Zamek Górków
- Szreniawa k. Poznania, Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolnospożywczego
- Śmiełów k. Jarocina, pałac - muzeum
- Wolsztyn, skansen parowozów
C) INNE OBIEKTY
- Gołuchów k. Kalisza, głaz św. Jadwigi
- Pobiedziska, skansen miniatur
- Stary Licheń k. Konina, sanktuarium maryjne z kościołem MB Bolesnej Królowej Polski
16. Województwo zachodniopomorskie
A) ZABYTKI
- Białogard, kościół Narodzenia NMP
- Kamień Pomorski, katedra św. Jana Chrzciciela
- Kołobrzeg, katedra Wniebowzięcia NMP
- Krąg k. Polanowa, zespół zamkowy
- Pyrzyce, mury miejskie
- Stare Drawsko, ruiny zamku
- Stargard Szczeciński, kościół NMP Królowej Świata
- Świdwin, zamek
- Trzebiatów, kościół Macierzyństwa NMP
- Tuczno k. Wałcza, zamek
B) MUZEA
- Darłowo, zamek - muzeum
- Kołobrzeg, Muzeum Oręża Polskiego
C) INNE OBIEKTY
- Chojna, platan "Olbrzym"
- Dolina Pięciu Jezior k. Połczyna Zdroju, rezerwat przyrody
- Glinna k. Starego Czarnowa, ogród dendrologiczny
- Siekierki, cmentarz wojenny
- Trzęsacz k. Trzebiatowa, brzeg klifowy i ruiny kościoła
- Tychowo k. Białogardu, głaz "Trygław"
- Wałcz, ośrodek sportowy i most nad jeziorem Raduń
- Zdbice k. Wałcza, fortyfikacje Wału Pomorskiego
- Żydowo k. Polanowa, elektrownia pompowo-szczytowa (widok)
Obiekty krajoznawcze w regionach |
województwo | miasta | parki narodowe | obiekty |
zabytki | muzea | inne | ogółem |
Dolnośląskie | 1 | 2 | 23 | 6 | 8 | 37 |
Kujawsko-Pomorskie | 1 | - | 13 | 6 | 3 | 22 |
Lubelskie | 1 | 2 | 13 | 8 | 9 | 30 |
Lubuskie | - | 1 | 11 | 5 | 4 | 20 |
Łódzkie | - | - | 15 | 8 | 8 | 31 |
Małopolskie | 1 | 5 | 16 | 10 | 13 | 39 |
Mazowieckie | 1 | 1 | 13 | 13 | 11 | 37 |
Opolskie | - | - | 11 | 5 | 2 | 18 |
Podkarpackie | 1 | 2 | 12 | 11 | 6 | 29 |
Podlaskie | - | 4 | 7 | 6 | 9 | 22 |
Pomorskie | 1 | 2 | 5 | 12 | 7 | 24 |
Śląskie | - | - | 8 | 7 | 8 | 23 |
Świętokrzyskie | 1 | 1 | 10 | 6 | 8 | 24 |
Warmińsko-Mazurskie | - | - | 9 | 6 | 11 | 26 |
Wielkopolskie | 1 | 1 | 23 | 14 | 3 | 40 |
Zachodniopomorskie | 1 | 2 | 10 | 2 | 9 | 21 |
POLSKA | 10 | 23 | 199 | 125 | 119 | 443 |